"Türk tedarik sanayisi olarak yerli otomobilin ancak yüzde 30'unu karşılayabiliriz." Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca'nın 2 yıl önce söylediği bu sözler çok ses getirmiş, sektörde uzun süre tartışılmıştı. Ama Kanca'nın haklılığı da zaman içinde net olarak anlaşılmıştı. Sonuçta otomotiv endüstrisi devrim niteliğinde bir dönüşümün eşiğinde. Elektrikli araçlar dünya genelinde yaygınlaşıyor. Elektrikli araç dünyasındaki dönüşüm, lider ihracat sektörü otomotiv olan Türkiye'yi de yakından ilgilendiriyor. Ama 2 yıl önce olduğu gibi Bursa merkezli tedarik sanayimiz buna ne yazık ki hazır değil. Her ne kadar ana sanayimiz elektrikli ve hibrit modelleri ihracat ağırlıklı devreye sokmaya başlasa da, bu modeller için tedarik yurtdışından yapılıyor. Bu da Türk otomotiv sanayinin geleceği için oldukça endişe edilecek bir durum.

ÖNCELİK AYAKTA KALMAK

Aslında bunun farkında olan tedarik sanayi 2020'yi yeni teknolojiler ve elektrikli araç parçaları konusunda yatırım yılı ilan etmiş, bu konuda hazırlıklara başlamıştı. Ama pandemiyle birlikte tüm planlar bir tarafa bırakılarak öncelikle ayakta kalmak amaçlandı. Hem TAYSAD Başkanı Alper Kanca hem de Başkan Yardımcısı Kemal Yazıcı bu konuda çok net konuştu. Alper Kanca, pandemi döneminde teknolojiye odaklanacak zaman ve imkan bulamadıklarını söylerken, Kemal Yazıcı ise şu önemli açıklamayı yaptı:

TÜRKİYE NEGATİF ETKİLENDİ

"Pandemi öncesinde Türk otomotiv sektörünün en büyük problemini değişen ve hızla hayatımıza girmekte olan elektrikli ve otonom araçlarda kullanılan yeni teknolojilere uyum sağlamak olarak görüyorduk. Avrupa, Amerika, Çin ve Japonya pandemi döneminde elektrikli ve otonom araç çalışmalarına ağırlık verirken biz daha çok salgının olumsuz etkilerinden korunmaya çalıştık. Yani yeni teknolojilere hazırlık anlamında ülke olarak bu dönemde negatif etkilendik. Bir taraftan yalın üretim ve dijital dönüşüm için üretim proseslerimize ve diğer taraftan Ar-Ge'ye yatırım yapmamız gerekiyor. Düşen üretim rakamları nedeniyle sıkıntı yaşayan sektörün bu alanlarda geleceğe yatırım yapmasının iyice zora girdiğini söyleyebiliriz."

2-3 yıl sonra yeni yatırım gelir mi?

"Bırakın bugünü, 2-3 yıl sonra Türkiye'ye yeni modellerin gelmesi için hazır mıyız?" sorusunu soran TAYSAD Başkan Yardımcısı Kemal Yazıcı, "Yani elektrikli araçlara yönelik teknoloji seviyemiz, yetkin insan kaynağımız, tedarik sanayinin gücü yeterli mi? Biz ülke olarak biraz daha bunları düşünüp bunlara hazırlanmalıyız. Hükümetin de tedarikçilerin de, ana sanayinin de böyle bakması lazım. Beraber el ele vererek 2-3 yıl sonra verilecek yeni yatırım veya yeni model kararlarının bizim lehimize verilmesi için uygun ortamı hazırlamalıyız" değerlendirmesini yaptı.

Pozitif sayısı 20 bine gidiyor

200 binden fazla çalışanı bulunan otomotiv tedarik sanayinde mart-kasım döneminde Covid-19 olan çalışan sayısının yüzde 5.3'ü bulurken, birkaç ay içerisinde pozitif vaka sayısının yüzde 9,7'ye yükselmesi bekleniyor. TAYSAD Başkan Yardımcısı Kemal Yazıcı, "Aslında problemi yüzde olarak değil mutlak rakam olarak telaffuz ettiğiniz zaman problemin etkisi biraz daha iyi anlaşılıyor. Mesela biz, "Covid-19 ya da temaslı olunması nedeniyle yüzde 5,3 oranında çalışan evinde" dediğimiz zaman aslında otomotiv tedarik sanayinin bütününde 10 bin kişi çalışamıyor ve evinde diyoruz. "Bu yüzde 9.7 seviyesine çıkacak" dediğimizde ise yaklaşık 20 bin kişiden bahsediyoruz" dedi.