Kamuoyunda "Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT)" olarak bilinen düzenleme 3 Mart 2023 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir. Söz konusu düzenlemenin yürürlüğe girdiği 2023 yılı içerisinde yaklaşık 2 milyon 193 bin kişiye emekli aylığı bağlanmış olup, 2024 yılında ise 724 bin 479 kişi emekli olmuştur. Böylece son iki yıl içerisinde emekli olanların toplam sayısı 2 milyon 918 bini aşmıştır.

Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre, önceki yıllarda genellikle yıllık ortalama 360-400 bin kişiye emekli aylığı bağlanırken, 2023 ve 2024 yıllarında bu sayının çok üzerinde kişiye emekli aylığı bağlamıştır.

Bu yoğunluk aylık bağlama işlemlerinde hataları da beraberinde getirmiştir. SGK hatalı bağlanan aylığı tespit ettiğinde emekli aylığını durdurmakta ve ödenen aylıkları yersiz ödeme hükümleri doğrultusunda geri istemektedir. Fakat, aylığı iptal edilen her sigortalı için bu sürecin aynı şekilde işlemediğini belirtmek isterim.

Bu yazımızda, aylığı iptal edilmiş olmakla birlikte belirli şartları taşımaları halinde emeklilik haklarını devam ettirebilecek sigortalıların durumunu ve söz konusu mağduriyetin giderilmesine yönelik çözüm yollarını detaylı şekilde ele alacağız.

Aylık Bağlandıktan Sonra Prim Ödeme Gün Sayısının Eksik Olduğu Tespit Edilenler 

Emekli aylığınız bağlandıktan aylar sonra ''prim ödeme gün sayınız hatalı hesaplandığından aylığınız iptal edilmiştir'' şeklinde bir yazı ile karşılaşmış olabilirsiniz.

Bu durumda eğer emekli aylığınızın iptal edilmesine neden olan hata SGK kaynaklı ise ( isim benzerliği nedeniyle başka bir sigortalının hizmetinin karışması - hizmet çakışması vb.) 3 farklı durumdan yola çıkarak eksik prim ödeme gün sayısını tamamlama ve aylığın devam etmesi sağlanabilmektedir.

1-) Eksik Gün Sayısının Borçlanma Yolu İle Tamamlanması

5510 sayılı Kanun'da yer alan borçlanmalar (Askerlik Borçlanması, Doğum Borçlanması vb.) veya 3201 sayılı Kanun'a göre (yurt dışı borçlanması)  borçlanılacak süresi olanlar eksik gün sayılarını bu kapsamda borçlanarak tamamlayabileceklerdir

Borçlanma için ödeyecekleri tutar borçlanma dilekçesini kuruma verdikleri tarihteki prime esas günlük kazancın alt sınırı üzerinden eksik hizmet süresi kadar olacaktır. 2025 yılında müracaat eden ve 150 gün eksiğini askerlik borçlanması ile eksiğini tamamlayacak olan sigortalı: 150X277,39 TL  = 416.850 TL ödeyecektir.

Eksik hizmetlerini borçlanma yoluyla tamamlayan sigortalılar için yeni bir aylık hesabı yapılacak ve aylık başlangıç tarihleri değiştirilmeyecektir. Borçlanılan süreler halen yürürlükte olan mevzuat hükümleri doğrultusunda sadece gün veya gün ve prime esas kazanç olarak değerlendirilecektir. Borçlanma yoluyla eksik gün sayısı tamamlandığında,  aylığa hak kazanma koşullarına esas gün sayısı kadar borçlanma yapılacaktır.

Eksik hizmet sürelerini 3201 ( yurt dışı borçlanma ) sayılı Kanuna göre tamamlayabilecek olanlar eğer tahakkuk etirilen borçlanma tutarını yasal süre içerisinde ödemezler ise bir daha bu madde kapsamında borçlanma yapamayacakları için bu ayrıntıya dikkat etmeliler.

2-) SGDP Süreleri İle Tamamlanması 

Borçlanılacak süresi olmayanlar ile borçlanılacak süreleriyle eksik hizmet süresini tamamlayamayanlara: tahsis talep tarihi ile yersiz ödemenin tespit edildiği tarih arasında Sosyal Güvenlik Destek Primine (SGDP) tabi sigortalılıkları dolayısıyla eksik hizmetin tamamlanacağı tarihe kadar hizmet verilebilecektir.

Bu kapsamda, borçlanma ve hizmet verme veya sadece hizmet verme yoluyla eksik gün sayısını tamamlayan sigortalılar, bu süreleri için öncelikle borçlanma yapacak kalan günler için hizmet verme yoluyla eksik günlerini tamamlayacaklardır.

Eksik hizmet süresi bu yolla tamamlandığında: ilk aylık bağlandığı sıradaki toplam gün sayısı yerine, aylığa hak kazanmaya yeten gün sayısı kadar hizmet yeterli kabul edilecektir.

Durumu bir örnekle açıklayacak olursak; ilk aylık bağlandığı sırada 5900 gün yeten ama 6100 günle emekli olan sigortalının 300 günü iptal edilmiş ise 100 günlük hizmet verilmesi aylık için yeterli kabul edilecektir.

3-) Prim Ödeyenlerin Hizmet Sürelerinin Devam Ettirilmesi Yoluyla Tamamlanması

Yukarıda yer alan  1 ve 2. madde kapsamında süresi olmayanlar ile bu kapsamdaki süreleriyle eksik hizmet süresini tamamlayamayan; isteğe bağlı sigortalılar, 2925 sayılı Kanun'a tabi (Tarım SSK) sigortalılar, 5510 sayılı Kanun'un ek 5 inci ve ek 9 uncu  maddesinin ikinci fıkrası kapsamındaki sigortalılar,

Eğer tahsis talep tarihi itibarıyla aylığa hak kazandıkları için belirtilen kapsamdaki sigortalılıkları durdurulmuş yada dilekçeyle sona erdirilmiş  ise  eksik hizmet sürelerini  tamamlayana kadar bu kapsamdaki sigortalılıkları devam ettirilir.

Bu madde kapsamında olan sigortalıların durumu öncelikle 1 ve 2. madde kapsamında incelenecek bu kapsamda yeterli süreleri yok ise tahsis talep tarihi itibariyle sona erdirilen sigortalılık statüsü devam ettirilmek suretiyle eksik hizmet süresi tamamlanabilecek.

Bu Uygulamadan Nasıl Yararlanılacak?

Aylıkları eksik gün sayısı nedeniyle iptal edilen emekliler bu uygulama kapsamında olup olmadıklarını öğrenmek için dilekçe ile Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurmaları gerekiyor.

Yapılacak incelemede hizmet süresi eksikliğinin nedeni sigortalının kasıtlı veya kusurlu davranışından kaynaklanıyor ise bu madde hükümleri uygulanmıyor. Eğer hata SGK kaynaklı ise bu madde hükümleri uygulanarak aylıkları yeniden değerlendirilmektedir.