Üniversitelere giriş sınavlarının yaklaştığı şu günlerde hem meslek seçimi yapmak isteyen gençlerimize hem de yapı yapma kültürünün her zaman en önemli bileşeni olan toplumumuzun bireylerine yani kullanıcılara hem içerisinde yaşadığımız kentsel ortam hakkında biraz düşündürücü hem de faydalı olabileceğini düşündüğüm bir konuyu bu haftaki yazımda ele almak istedim.

Mimarlık/ mimari insanlık var olduğundan beri var olan mesleklerden biridir. Tıp hukuk ve mimarlık bilinen en eski mesleklerdir. Mimarlık, insanların barınma, dinlenme, çalışma, eğlenme vb. ihtiyaçlarını karşılamak üzere mekânlar oluşturma, tasarlama, inşa etme, tekniği, sanatı ve bilimidir. Kısaca: yapı yapma sanatı: mimari

Avrupa Birliği, hukuk, tıp ve mimarlığı insana yönelik üç meslek olarak benimsemiştir. Mimarlık, hem kültürel bir öğe olarak bütün dünyaya aittir, evrenseldir; hem de bulunduğu yere aittir, yereldir. Ülkelerin somut kültürel birikiminin en önemli bölümünü oluşturur; ülkelerin ve kentlerin uygarlık düzeyini yansıtır, onların dünyadaki yerini belirler, imgelerini oluşturur. Mimarlığın plastik sanatlarla farkı, mimarî mekândır. Mimarlık, binaların biçim, işlev, strüktür ve estetik konuları kadar iç ve dış mekânlarının tasarımından ve çevreleriyle oluşturdukları kentsel mekânın niteliğinden de sorumludur.

Mimarlık yapıtı içi ve dışıyla bir bütündür, birbirinden ayrı ve bağımsız düşünülemez.

Mimarlık kendi döneminin kültürünün somut göstergesidir. İyi bir mimarlık ürünü, bir tasarım nesnesi olarak da teknik özelliklere sahip bir sanat yapıtıdır. Zaten sanatsal değeri ve teknik özelliklere sahip olan bir yapı ancak mimarlık yapıtı sayılmaya hak kazanır. Teknik ve sanatsal değeri olmayan yapı ise, yalnızca sıradan bir yapıdır.

Mimariyi oluşturmada mimar kadar, ona işi veren kurum ya da kişilerin anlayışının da katkısı söz konusudur. Mimarî yaratmada mimarın önemli rolü vardır, ancak yapıtın üretilmesinde mimar tek aktör değildir; başarılı bir mimarlık, ortak çaba ve anlayışın ürünüdür.

Mimarlık ürünü yapılar insanın yer yüzündeki varlığının en önemli ispatıdır. Mimarlık kültürel yaşamın bir ifadesidir. Toplumların yaşam biçimleri, yaşam alışkanlıkları, hayata olan kültürel bakışları mimariye yansır. Mimarlar insanların mekansal ihtiyaçlarını gidermek amacı ile binalar/kentler planlayan-tasarlayan-inşa eden-yapan uzman meslek insanıdır. Bina yaparken kendi uzmanlık alanları doğrultusunda bilim teknik ve sanatın gereklerini de yerine getirirler. İşverenleri adına bina yapmak için yüklenmiş olduğu görevleri doğrudan bizzat yerine getirirken bir yandan da birçok farklı uzman kişi, kurum ve kuruluşlar ile çok yönlü ilişkiler içerisine girerek binanın yapılmasını sağlarlar. Bir bina yapma ihtiyacı duyan bir kullanıcı önce mimara giderek ihtiyaçlarını iletir. Bu ihtiyaçlar doğrultusunda mimar binanın tasarımını yaparak mimari ön proje üretir. Sonrasında mimari, statik, mekanik, elektrik vb uygulama projelerinin üretilmesini sağlar. Bina uygulama projeleri tamamlandıktan sonra inşaat için gerekli izinlerin/inşaat ruhsatlarının alınmasını sağlar. Mimar, binanın inşa edilmesinde doğrudan şantiye yöneticisi olabildiği gibi şantiyede müteahhitlerlerin teknik denetleyicisi de olabilir.

İnsanların yaşam düzeyi, teknoloji vb gelişirken mimarlıkta var olduğundan beri değişmeyen üç temel unsur vardır. Birincisi; işlevsellik/kullanışlılık/yararlılık, ikincisi; dayanıklılık yani sağlamlık, üçüncüsü ise estetik yani güzellik.

Mimarlık bir yandan binanın yapılacağı arazinin yerel iklimsel özelliklerini ve kullanıcının yerel yaşam alışkanlıklarını dikkate alırken bir yandan ulusal kimlikleri temsil eden evrensel yönü olan ve birçok teknik özellikleri olan bir sanat eseri ortaya çıkarır. Binanın mimari tasarımı için iki boyutlu, üç boyutlu teknik çizim yapmanın yanı sıra çok boyutlu görsel imaj, animasyon, film ve maket çalışmaları yapılır. Bunlar için serbest el kara kalem eskiz çizimi çalışmaları ile bilgisayarda autocad, archicad, revit, rihino, 3d max, sinema 4d, skechp up, lumion, photoshop gibi çizim ve görselleştirme programları kullanılır. Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte bina mimari tasarımında V-ray vb. arttırılmış sanal gerçeklik teknolojileri de kullanılmaya başlandı. Mimarlık meslek unvanı almak ve mimarlık yapabilmek için YÖK'e bağlı üniversitelerin mimarlık fakültelerindeki mimarlık bölümlerinden 4 yıllık lisans eğitimini tamamlamak gerekir. 4 yıllık mimarlık eğitimini tamamlayan bir mimar mimari bina tasarımı yanı sıra kendi tasarladığı binanın iç mekan mobilya ve dekorasyonu, bina yakın çevre peyzajı, kentsel tasarımı, endüstri ürünlerinin tasarımını da yapabilir. Mimarlık 4 yıllık lisans eğitimi sonrasında akademik uzmanlaşma için 2 yıl yüksek lisans/master ve sonrasında 4 yıl doktora eğitimi yapılabilir. Mimarlar doğrudan kendileri bağımsız serbest mimarlık yapabildikleri gibi başka mimarlık ofislerinde de ücretli olarak çalışabilir. Bunun dışında bina inşaatı uygulamalarında şantiye şefi veya şantiye şefi yardımcısı olarak çalışabilirler. Ayrıca bina inşaatında teknik denetim ve kontrol mimarı olarak da hizmet üretebilirler. Mimarlar aynı zamanda belediyelerde, başta kültür ve turizm bakanlığı ile çevre şehircilik ve iklim değişikliği bakanlığı olmak üzere birçok bakanlıklarda bina tasarımı, bina inşaatı uygulamaları ile denetim ve kontrol alanında kamuda çalışabilir. Mimarlar doğrudan müteahhit olarak ihtiyaç duyulan binaları mal sahibi ve kullanıcılar adına inşa eden kişiler olabilir. Başta apartman konut, toplu konut, villa, otel, fabrika, okul, lise, üniversite, ofis binaları, eğitim yapıları, kütüphane, araştırma merkezi, sağlık yapıları, hastane, hava alanı, spor salonu, stadyum vb spor tesisleri, dini yapılar, restoran, kafeterya, otopark, belediye binası, yönetim binaları, kültür merkezi, alışveriş merkezi, eğlence merkezi tasarımı ve uygulaması yapabilir. Ayrıca kültür varlığı tarihi yapıların restorasyon işlerini yapabilirler. Tüm bunların dışında üniversitelerde araştırmacı, mimarlık eğitimi için öğretim elemanı olabilirler. Çağdaş yaşanabilir, sağlıklı, sürdürülebilir, doğa dostu, sağlam, ekonomik, kullanışlı, kimlikli, binalar ve kentler için mimarlık gereklidir.

İyi ve kaliteli mimari mekanlarda yaşayan insanlar nitelikli fikir ve iş üretir.

Tarihte bilinen en ünlü mimarımız Mimar Sinan'dır. Mimar Sinan kendisine sunulan imkanlarla entellektüel bilgi birikimi ile çağının çok ilerisinde mimari eserler inşa etmiştir. Bu eserlerin insan yaşamındaki olumlu etkileri bugün hala güncelliğini korumaktadır. Günümüzde tecrübeli ve kendisini iyi yetiştirmiş birçok genç mimar meslektaşımız ulusal ve uluslararası ödüller alan birçok nitelikli mimari esere imza atmaktadır. Mimarlık eğitiminde teknik resim, temel tasarım, yapı elemanları, yapı malzemeleri, kültür sanat ve mimarlık, mimarlık ve sanat tarihi, kentsel tasarım ve planlama, mimari tasarım, yapı üretimi ve teknolojileri, taşıyıcı sistem tasarımı, depreme dayanıklı bina tasarımı, bilgisayar destekli tasarım, yapım yönetimi ekonomisi ve organizasyonu, gibi teorik ve uygulamaları dersler verilmektedir. Bu derslerde öğrencilerin mimarlık hakkında aldıkları teorik bilgilerin yanı sıra tasarım ve çizim yapma becerilerini geliştiren çizim ve maket çalışmaları yapılır. Bunun dışında eğitim sırasında yaz dönemlerinde büro ve şantiye stajları yapılmaktadır. Öğrenciler pekçok üniversitede yurt içinde ve yurt dışında öğrenci değişim programları aracılığı ile yurt içinde veya yurt dışında anlaşmalı farklı üniversitelerde de eğitim alabilmektedir. Lisans eğitimini Türkiye'deki üniversitelerde tamamlayan öğrenciler dünyanın hemen her ülkesinde yüksek lisans ve doktora eğitimine devam edebilmektedir.

Akademik gelişim, başarı ve kişilik gelişimi/üniversite giriş sınavına dair...

Üniversite sınavına girecek evlatlarımıza ve ailelerine;

Akademik gelişim ve başarı odaklı eğitim ve sınav sistemi ile birçok gencimiz ve aileleri oldukça sıkıntılı süreçler yaşıyor. Çok net ile iyi üniversite elbette önemli, ancak bu eğer kişilik gelişimini önce iyi insan olmayı, kendisine, ailesine, ülkesine ve tüm insanlığa faydalı birey olmayı başarmış kişiler için anlamlıdır. Hayatta iyi bir kariyer ancak önce iyi bir insan olmakla anlam kazanır. Aksi takdirde gençlerimiz iyi kariyer peşinde koşarken hayata dair onları insan yapan birçok değerin farkına varamayabilir. Evlatlarımız hayatları için iyi bir üniversite kazanma peşinde koşarken evlatlarımızı kaybetmeyelim. İyi mühendis, mimar, doktor, avukat, ekonomist mutlaka olunur, ama önce iyi insan olsunlar. Tüm gençlere başarılar diliyorum.

Evinde geçirdiği talihsiz kaza sonucu hayatını kaybeden Bursa Uludağ Üniversitesi Mimarlık Fakültesi mezunumuz/meslektaşımız, kıymetlimiz Ferdi Zeyrek'in vefatı nedeniyle derin üzüntü yaşadık. Başta ailesi ve tüm sevenlerine başsağlığı ve sabırlar diliyorum. Allah rahmet eylesin, mekânı cennet olsun. Bir sonraki yazımda buluşmak dileğiyle sağlıcakla kalın, sevgiyle kalın, güvenle kalın, Allaha emanet olun.