Zirai don sürüyor! CHP Bursa Milletvekili Sarıbal çözüm önerilerini sundu...

SEMA ÜSTÜNTAŞ / BURSADA BUGÜN 

CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Bursada Bugün'e zira don hakkında konuştu. Sarıbal, devletin çiftçiye destek olması gerektiğini, borçların sıfır faizsiz olarak ertelenmesi gerektiğinin altını çizdi.

"11-12 NİSAN'DA TÜRKİYE'NİN GENELİNE YAYILDI"

Zirai don hakkında konuşan CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, "Bu yıl yaşanan don ve yaşanma ihtimali olam kuraklık tarımı, üreticiyi daha çok vuracak. Mesela sadece son meselesi değil. Dolu, fırtına, sel ve yaşadığımız don doğa olaylarıdır. Bunları felakete çeviren maalesef küresel ısınma ve iklim değişikliğidir. Bu değişimler çok hızlı oldu. Afete dönen bu doğa olaylarının çok daha fazla olacağını görüyoruz. Hemen yanı başımızda kuraklık var ve kuraklık sadece tarım alanları üzerinde değil, yeraltı ve yeryüzündeki tüm su kaynaklarımıza, toplam su varlığımızı etkileyeceğini hepimiz biliyoruz. Bunu bilim dünyası biliyor. 1980'li yıllardan itibaren bu söylem vardı ama hiçbir tedbir alınmadı. Üzgünüz ki bugün sonuçları konuşuyoruz. Don olayında bakanlığın açıkladığı yaklaşık 35 il ama ziraat odalarının yaptığı çalışmalarında 65 ili etkileyen don felaketi 22 Mart'ta Çukurova'da başlayarak, 11-12 Nisan'da Türkiye'nin geneline yayıldı. Bu bir doğa olayıydı ama bugün bir felaket. Bu olayı bir deprem gibi düşünün, işte çiftçi bugün bu depremin altında kaldı ve yaşamını enkazda sürdürüyor. Bunu elbirliği ile ayağa kaldırmalıyız. Bu tür doğa olaylarının afete dönüşme sonrası hiçbir tedbir alınmadı. Devletin ve hükümetlerin çaresizliğini bir kez daha görüyoruz. Bunun bedeli çiftçi tarafından ödeniyor. Oysa bugüne kadar bunların hazırlığı yapılmalıydı. Bugün çiftçinin yaşadığı ağır travmanın karşılığı olarak çiftçinin en azından bütün yıl maliyetini karşılayan, onu ayakta tutan bir gelire sahip olması beklenirdi. Güçlü devlet, güçlü hazine, güçlü maliye tam da bunu yapması gerekirdi. Konuşulması gereken temel kavram bu. Bu ağır depremin altında çiftçi kalmıştır. Ana unsur budur ama bunu yapamayacaklarını biliyoruz. Bu Hazine ve Maliye Bakanlığı ve bu ekonomi politikaları ile bunu başaramadıklarını net bir şekilde görüyoruz. Bu konuda ciddi bir açığımız var" şeklinde konuştu.

"BORÇLAR FAİZSİZ OLARAK ERTELENMELİ"

Çiftçinin çok borçları olduğunu da söyleyen Orhan Sarıbal, "Bu borçlar faizsiz olarak ertelenmeli. 4-5 taksite bölünmeli. Bu yıl geri alım almadan sürdürülmeli. Bu çiftçinin yeniden meyve bahçelerine bakabilmesi için, onları gelecek yıla hazırlaması için destek olunmalı. Bugün bir asgari ücretin bile karşılığı var. Çiftçiye en az bir asgari ücret kadar destek sağlanması lazım ki bu insanlar temel ihtiyaçlarını karşılayabilsin. Çiftçi bu toplumun bir ferdi ve parçası. Bu ağır travmadan onları kurtarmak lazım. Çiftçinin Bağ-Kur ödemeleri dondurulmalı. Ancak dondurulmaya karşılık, temel sağlık ihtiyaçları karşılanmalı. Çiftçi bunları olmayan para ile nasıl ödeyecek? Çiftçinin ayda 8 bin lira civarında Bağ-Kur ödemesi var. Çiftçinin bankalar haricinde Tarım Kredi Kooperatifi, ilaç ve gübre bayileri, elektrik, su parası gibi ödemeleri var. Yeni borçlar ise kapıda duruyor. Bunlarla ilgili sıfır faizli bir kredi ya da hibe sağlanması gerekmektedir. Ayrıca temelden bu sorunu çözmenin yolu da, afet kanununun değişmesi lazım. Tarım Sigorta kanunu değişmeli. Bugün don sigortası yaptıranların bile yararlanamadığı birçok ana sebep var. Dolayısıyla TARSİM de değişmeli. Güçlü mali bir politika ve hazırlıklı bir bütçe, Afet kanununda ve TARSİM kanununda değişiklik, otomobilde olduğu gibi zorunlu tarım sigortası getirip çiftçiye çok daha az ödenti sağlayıp Türkiye'deki tüm ekim alanlarının içine dahil edecek bir zorunlu tarım sigortası kapsamıyla bu tür riskler daha en aza indirilebilir. Bütün bu yapısal sorunlar çözüldüğünde bugün bu çiftçi enkaz altından kurtulmuş olur. Bu koşullar altında çiftçinin yeniden üretime girmesi çok zor. Çiftçi ancak bağını bahçesini satmak durumunda kalabilir. Zorda kalan çiftçilere el uzatmalıyız" dedi.

Diğer Bursa Haberleri - Bölge Haberleri için tıklayın