Skandal ortaya çıktı: Meğer kuru kayısı değil zehir yedirmişler

Sözcü haberine göre, Avrupa Birliği'nin gıda güvenliği denetimlerinde Türkiye menşeli bir ürün daha takıldı. Almanya'ya ihraç edilen kuruyemiş tipi kayısı, içeriğinde tespit edilen yüksek miktardaki pirolizidin alkaloidi nedeniyle sınırdan geri çevrildi.

SEVKİYAT DURDURULDU

Avrupa Komisyonu Gıda ve Yemler İçin Hızlı Alarm Sistemi'nin (RASFF) 1 Ağustos 2025 tarihli bildirimine göre, Almanya tarafından yapılan denetimde Türkiye çıkışlı kuruyemiş kayısıda ve kayısı çekirdeğinde sağlık açısından ciddi risk oluşturan bileşenler tespit edildi. Ürünler, "sınır kontrolünde sevkiyat alıkonuldu" başlığıyla yayımlanan değerlendirme sonrası Avrupa pazarına giriş yapamadan reddedildi.

RİSK SEVİYESİ "POTANSİYEL OLARAK CİDDİ"

Geri gönderilen ürünün taşıdığı sağlık riski "potansiyel olarak ciddi" şeklinde sınıflandırılırken, analizler sonucunda yüksek seviyede pirolizidin alkaloidi bulunduğu bildirildi. Bu maddeler, bazı bitkilerde doğal olarak bulunan ve özellikle uzun süreli tüketimde karaciğere zarar verebilecek toksik bileşikler olarak biliniyor.

GIDA TAKVİYELERİNDE DE BENZER SORUNLAR TESPİT EDİLİYOR

AB kayıtlarında ayrıca Türkiye menşeli bazı gıda takviyelerinde de riskli içeriklere rastlandığı belirtildi. Sibutramin ve sildenafil maddelerinin, izin verilen seviyelerin çok üzerinde tespit edildiği, bu ürünlerin de değerlendirme sonrası piyasaya girişine izin verilmediği aktarıldı.

PİROLİZİDİN ALKALOİDİ ZARARLARI NELERDİR?

Pirolizidin alkaloidlerinin sağlık üzerindeki başlıca zararlı etkileri şunlardır:

1. Karaciğer Hasarı
En yaygın ve en ciddi etkisi hepatotoksisite yani karaciğer zehirlenmesidir.

Uzun süreli düşük doz alımında siroza ve karaciğer yetmezliğine yol açabilir.

Yüksek dozda kısa sürede alınması halinde karaciğer ödemi, hepatik ven tıkanıklığı (Budd-Chiari sendromu) gibi durumlar gelişebilir.

2. Kanser Riski
Bazı PA'lar karsinojenik (kanserojen) olarak sınıflandırılır.

DNA'ya bağlanarak mutasyonlara neden olabilir; özellikle karaciğer kanseri ile ilişkilendirilmiştir.

3. Üreme ve Gelişim Bozuklukları
Hayvan deneylerinde, PA'ların üreme sağlığı ve embriyo gelişimi üzerinde olumsuz etkileri gözlenmiştir.

4. Nörotoksik Etkiler
Bazı PA'lar sinir sistemi üzerinde baskılayıcı etkilere sahip olabilir.

MARUZ KALMA YOLLARI NELERDİR?

İnsanlar pirolizidin alkaloidlerine genellikle şu yollarla maruz kalır:

Bitki çayları ve şifalı ot karışımları (özellikle hodan, geven, papatya gibi PA içeren bitkiler)

Kontamine olmuş tahıl, un, baharat ve kuru meyveler

Gıda takviyeleri

Poleni taşıyan ballar

Yem yoluyla hayvanlar, dolaylı olarak hayvansal ürünlerle insanlar

Kaynak: BURSADA BUGÜN

Diğer Sağlık ve Beslenme Haberleri için tıklayın