Alevlerle boğuşan Bursa'yı bekleyen tehlikeler! Neler yapılmalı?

MERVE DENİZ EKİCİ / BURSADA BUGÜN

Bursa'da Kestel, Orhaneli ve Harmancık'ta çıkan orman yangınları kentte büyük bir tahribat yarattı. Yaşanan afetin uzun vadeli sonuçlarının ne olacağını Bursada Bugün'e anlatan Çevre Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Mehmet Şen, "Bu zorlu süreçte Bursa'yı bekleyen en önemli görevlerden biri, yanan alanların rehabilite edilmesi ve ekosistemin yeniden yapılandırılmasıdır" dedi. 

Şen, "Yeşil Bursamızda meydana gelen orman yangınlarında öncelikle hepimize geçmiş olsun. Mücadele eden tüm kamu kurum ve kuruluşlarına, STK larımıza, Ekiplerimize, çifçilerimize ve desteğini esirgemeyen vatandaşlarımıza kolaylıklar diliyor ve minnet duyuyoruz. Doğamızın ve canlılarımızın en kısa sürede zarar görmeden bu felaketten kurtulmasını temenni ediyoruz. Yanan ormanların uzun vadeli etkileri oldukça derin ve çok boyutludur. Bu etkiler hem doğal ekosistemleri hem de insan yaşamını ciddi şekilde etkiler" ifadelerini kullandı. 

ORMAN YANGINLARININ İKLİM ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Yanan ormanların uzun vadeli etkilerinden bahseden Şen, "Orman yangınlarının iklim üzerindeki etkilerine kısaca değinmek gerekirse öncelikle karbon salınımı artar. Orman yangınları büyük miktarda karbon salınımına neden olur. Bu da küresel ısınmayı hızlandırır. Karbon yutağı kaybı meydana gelir. Ormanlar karbonu emen doğal yutaklardır. Yok olmaları, atmosferdeki CO₂ seviyesini artırır. Yağış rejimleri değişebilir: Ormanlar buharlaşma ve yağış döngüsünde önemli rol oynar. Yoklukları yerel iklimi kuraklaştırabilir" açıklamalarıyla iklim üzerindeki etkilerine değindi. 

"SU KAYNAKLARI KİRLENİR VE BİYOÇEŞİTLİLİK KAYBI YAŞANIR"

Orman yangınlarının toprak ve su kaynakları üzerindeki etkilerine değinen Şen, "Ağaç kökleri toprağı tutar. Ormanlar yandığında toprak gevşer ve sel/heyelan riski artar. Su kaynakları kirlenir: Yanmış arazilerden akan kül ve kimyasallar yeraltı ve yüzey sularını kirletebilir. Yer altı suyu azalır: Ormanlar suyu filtreleyip yeraltına iletir. Bu da döngüyü bozar" ifadelerini kullandı. Şen, "Biyoçeşitlilik kaybı meydana gelir.  Hayvan ve bitki türleri yok olabilir. Bazı türler sadece belli ormanlarda yaşar. Yangın sonrası soyları tükenebilir. Ekosistem dengesi bozulur. Zararlı türler baskın hale gelebilir; bu da yeni sorunlara yol açar" açıklamalarıyla biyoçeşitlilik kaybına değindi. 

"YANGINLARLA BİRLİKTE ŞEHİRLERİ BEKLEYEN TEHLİKELER VAR"

Şen, "Orman yangınlarıyla birlikte şehirleri de bekleyen tehlike ve değişimler var. Hava kalitesinde bozulma meydana gelir. Yangın sonrası duman ve ince partiküller (PM2.5) uzun süre havada kalabilir. Bu durum solunum yolu hastalıklarını artırır. Ormanların yok olmasıyla barajlar çamur dolar, su kalitesi düşer ve su temini zorlaşır. Su kaynaklarının azalması tarım ve şehir içi kullanım için ciddi risk oluşturur. Ormanlar doğal serinletici görevi görür. Yoklukları şehirlerde sıcaklıkların daha da artmasına neden olur. Sel, heyelan, çamur akıntısı gibi afetler şehirleri daha fazla tehdit eder hale gelir. Tarım alanları etkilenebilir. Bu durum gıda fiyatlarını artırır, kırsaldan kente göç dalgaları tetiklenebilir" açıklamalarıyla orman yangınlarının şehirlerdeki etkilerinden bahsetti. 

 "YANGIN SONRASI TOPRAK EROZYONUNDA CİDDİ ARTIŞLAR GÖZLEMLENİR"

Şen, "Yeşil Bursa'mızda meydana gelen orman yangınları, sadece anlık bir felaket olmanın ötesinde, bölge ekosistemi ve insan yaşamı üzerinde uzun vadeli ve derin etkiler bırakmaktadır. Yangın sonrası dönemde toprak erozyonunda ciddi artışlar gözlemlenirken, özellikle eğimli arazilerde yağışlarla birlikte toprağın verimli üst tabakası hızla akıp gidecektir. Bu durum, bitki örtüsünün yeniden canlanmasını zorlaştırmanın yanı sıra, su kaynaklarının kirlenmesine ve kuraklık riskinin artmasına da neden olabilir. Ayrıca, yanan ormanlar biyoçeşitlilik kaybına yol açarak, birçok canlı türünün yaşam alanını yok etmekte ve ekosistemin doğal dengesini bozmaktadır. Hava kalitesi de uzun süre olumsuz etkilenecek, yangın sırasında atmosfere yayılan partikül madde ve zehirli gazlar solunum yolu rahatsızlıklarında artışa neden olabilecektir" ifadelerini kullandı. 

"EKOSİSTEMİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI GEREKLİ"

Orman yangınlarının ardından yapılması gerekenleri Bursada Bugün'e anlatan Şen, "Bu zorlu süreçte Bursa'yı bekleyen en önemli görevlerden biri, yanan alanların rehabilite edilmesi ve ekosistemin yeniden yapılandırılmasıdır. Yangın sonrası arazi stabilizasyonu, erozyon kontrolü ve su yönetimi gibi konularda çevresel etki değerlendirmelerin yapılarak en uygun rehabilite ve aksiyonyöntemleri ortaya çıkacaktır. Ayrıca, yanan alanların yeniden ağaçlandırılması projelerinde tür seçimi, dikim teknikleri ve bakım süreçleri gibi konularda bilimsel yaklaşımlarla rehberlik önem arz etmektedir Yangın öncesi koruyucu tedbirlerin artırılması, risk haritalarının oluşturulması ve erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi gibi konular ile yangın sonrası rehabilitasyon süreçlerinin bilimsel ve sürdürülebilir yöntemlerle yürütülmesi gerekmektedir. Uzun vadede, iklim değişikliğinin etkilerini azaltmaya yönelik stratejiler geliştirmek ve şehirlerin doğal afetlere karşı direncini artırmak da temel hedefler arasında yer almalıdır" şeklinde konuştu. 

Diğer Bursa Haberleri - Bölge Haberleri için tıklayın